Genel Tatil Günlerinde Yapılacak Çalışmalar İçin Neler Önemli? 16 Ağustos 2018

Öncelikle belirtmek gerekir ki; genel tatil günleri “2429 Sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun” ile özel olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla 4857 İş Kanunu kapsamına giren işyerlerinde hangi günlerin işverenin inisiyatifinde olmayan genel tatil günü olduğu hususunda yasal düzenlemelerin takip edilmesi gerekmektedir.

2429 Sayılı Yasa incelendiğinde; dini bayramlardan Kurban Bayramı’nın arife günü saat 13.00’dan başlayarak toplam 4,5 genel tatil günü olarak belirlendiği görülmektedir. Dolayısıyla gelecek hafta, 4857 Sayılı İş Kanunu kapsamına giren işyerleri için Kurban Bayramı nedeniyle genel tatildir. Tatil, 20 Ağustos 2018 günü saat 13:00’dan başlamakta ve bayramın 4.günü olan 24 Ağustos 2018 günü sona ermektedir. Resmi bayramlardan olan “30 Ağustos Zafer Bayramı” da genel tatil günlerinden (1 tam gün) olup bu yıl Perşembe gününe denk gelmektedir.

Toplu iş sözleşmesi veya bireysel iş sözleşmesiyle, işin yürütümünden kaynaklanan nedenlerle gerekli görülmesi halinde, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma yapılacağı kararlaştırılabilir. Ancak herhangi bir sözleşmede bu hususta bir hüküm bulunmuyorsa, yasada belirlenen genel tatil günlerinde çalışması istenecek olan işçinin yazılı onayının alınması gerekmektedir. (md.44).

Kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmayan işçi, herhangi bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretine yasa gereği tam olarak hak kazanır (md.47). Bununla birlikte, yasanın genel tatil günü olarak belirlediği günlerde çalışan işçiye, çalıştığı her genel tatil günü için ayrıca bir günlük ücretin ödenmesi gerekmektedir.

Belirtmek gerekir ki; genel tatil ücretini özel olarak düzenleyen 4857 Sayılı İş Kanununda, bu günlerde yapılan çalışmalar için serbest zaman uygulamasına yer verilmemiştir. (md.47). Bu nedenle, işçinin genel tatil gününde yaptığı çalışmanın herhangi bir şekilde denkleştirilmesi, işçiye daha sonra serbest zaman verilmesi ya da izin kullandırılması yasaya aykırıdır. Dolayısıyla bu gibi uygulamalar işçinin genel ücretine hak kazanmasına engel değildir.

Yasanın bu husustaki emredici düzenlemesine rağmen, işçiye çalıştığı genel tatil günü karşılığında hak ettiği ek ücretinin ayrıca ödenmemesi halinde; bu durumda olan her işçi ve ücretin ödenmediği her ay için 191,00 TL (2018 yılı için) idari para cezası uygulanacaktır. Ayrıca işçi iş sözleşmesini bu haklı nedenle feshederek kıdem tazminatı ve faizi ile birlikte ücret alacağını işverenden talep edebilecektir.